dīcō

   dīcō dīxī, dictus （imper. dīc; perf. often <*>ync. dīxtī; P. praes. gen. plur. dīcentum for dīcentium, O.), ere    [DIC-], to say, speak, utter, tell, mention, relate, affirm, declare, state, assert : ille, quem dixi, mentioned : stuporem hominis vel dicam pecudis attendite, or rather : neque dicere quicquam pensi habebat, S.: in aurem Dicere nescio quid puero, whisper , H.: Quid de quoque viro et cui dicas, H.: quam tertiam esse Galliae partem dixeramus, Cs.: dico eius adventu copias instructas fuisse: derectos se a vobis dicunt, Cs.: qui dicerent, nec tuto eos adituros, nec, etc., L.—Pass: de hoc Verri dicitur, habere eum, etc., it is reported to Verres that , etc.: dicitur, ad ea referri omnes nostras cogitationes, they say : quam (partem) Gallos obtinere dictum est, I have remarked , Cs.: ut supra dictum est, S.: sicut ante dictum est, N.: Facete dictum, smartly said , T.: multa facete dicta: centum pagos habere dicuntur, Cs.: qui primus Homeri libros sic disposuisse dicitur: ubi dicitur cinxisse Semiramis urbem, O.— Supin. abl. : dictu opus est, T.: nil est dictu facilius, T.— Prov.: dictum ac factum, no sooner said than done , T.— To assert, affirm, maintain : quem esse negas, eundem esse dicis.—Of public speaking, to pronounce, deliver, rehearse, speak : oratio dicta de scripto: sententiam: qui primus sententiam dixerit, voted : sententiae dicebantur, the question was put : testimonium, to give evidence : causam, to plead : ius, to pronounce judgment : ad quos? before whom (as judges)?: ad ista dicere, in reply to : dixi (in ending a speech), I have done.—To describe, relate, sing, celebrate, tell, predict : maiora bella dicentur, L.: laudes Phoebi, H.: Alciden puerosque Ledae, H.: te carmine, V.: Primā dicte mihi Camenā, H.: versūs, V.: carmina fistulā, accompany , H.: cursum mihi, foretell , V.: fata Quiritibus, H.: hoc (Delphi), O.— To urge, offer : non causam dico quin ferat, I have no objection , T. — To pronounce, utter, articulate : cum rho dicere nequiret, etc.— To call, name : me Caesaris militem dici volui, Cs.: cui Ascanium dixere nomen, L.: Quem dixere Chaos, O.: Chaoniamque omnem Troiano a Chaone dixit, V.: Romanos suo de nomine, V.: Hic ames dici pater, H.: lapides Ossa reor dici, O.: dictas a Pallade terras Linquit, O.— Prov.: dici beatus Ante obitum nemo debet, O. — To name, appoint (to an office): se dictatorem, Cs.: magistrum equitum, L.: arbitrum bibendi, H.— To appoint, set apart, fix upon, settle : pecuniam omnem suam doti: hic nuptiis dictust dies, T.: diem operi: dies conloquio dictus est, Cs.: locum consciis, L.: legem his rebus: foederis uequas leges, V.: legem tibi, H.: legem sibi, to give sentence upon oneself , O.: eodem Numida inermis, ut dictum erat, accedit, S.—In phrases with potest : non dici potest quam flagrem desiderio urbis, it is beyond expression : quantum desiderium sui reliquerit dici vix potest, can hardly be told.— To tell, bid, admonish, warn, threaten : qui diceret, ne discederet, N.: Dic properet, bid her hasten , V.: dic Ad cenam veniat, H.: Tibi ego dico annon? T.: tibi equidem dico, mane, T.: tibi dicimus, O.: dixi, I have said it , i. e. you may depend upon it , T.: Dixi equidem et dico, I have said and I repeat it , H.— To mean, namely, to wit : non nullis rebus inferior, genere dico et nomine: Caesari, patri dico: cum dico mihi, senatui dico populoque R.

* * *

I

dicare, dicavi, dicatus V

dedicate, consecrate, set apart; devote; offer

II

dicere, additional forms V

say, talk; tell, call; name, designate; assert; set, appoint; plead; order

III

dicere, dixi, dictus V

say, talk; tell, call; name, designate; assert; set, appoint; plead; order